အရက္နာ....
9:25 PM Posted In Health Edit This 0 Comments »ယမကာ နွင့္ ေရဓါတ္ခန္းေျခာက္ျခင္း
အရက္မွာပါ၀င္တဲ့ Alcohol ဓါတ္မွာ လူေတြကို ဆီးသြားေစတဲ့ ဓါတ္တစ္္မ်ဳိး ပါ၀င္တာေၾကာင့္ အရက္ေသာက္ျပီးတဲ့ သူဟာ မၾကာခဏ ဆီးသြားခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚေနတာကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရက္ေသာက္ျပီး ေနာက္ေန႔မွာ ဆီးသြားမ်ားတာရဲ့ အက်ဳိးဆက္တခုကုိ အရက္နာက် လကၡဏာေတြထဲက တခုအေနနဲ႔ ခံစားရတာျဖစ္ပါတယ္။ ေရဓါတ္ ခန္းေျခာက္ျခင္းနဲ႔ အတူ ခႏၶာကိုယ္မွာရွိတဲ့ ဗိုက္တာမင္ (အထူးသျဖင့္ ဗိုက္တာမင္ B12) ကိုပါ ဆံုးရံႈးေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရက္မ်ားမ်ားေသာက္ေလ သင့္ခႏၶာကိုယ္က Alcohol ကို ေခ်ဖ်က္နိုင္စြမ္းနည္းေလ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခါ အရက္နာက်ရင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ လကၡဏာမ်ားျဖစ္တဲ့ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ႏံုးနယ္ေနျခင္း၊ ခံတြင္းမေကာင္းျခင္း တို႔ကိုျဖစ္ေစပါတယ္။
ယမကာနွင့္ Enzymes မ်ား ၏ အက်ဳိးဆက္
Alcohol မွာ ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ကိုပိုင္ဆိုင္ျပီး ခႏၶာကိုယ္မွ ယင္းအားမည္သို႔မည္ပံု ေခ်ဖ်က္သည္တို႔မွာလည္း သင့္အား စိတ္ရႈပ္ေထြးေစနိုင္တဲ့အတြက္ အရက္ရဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ားကို မေျပာျပဘဲ ခ်န္လွပ္ထားခ်င္ပါတယ္။
ယမကာမ်ား ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ေရာက္လာတာနဲ႔တျပိဳင္နက္ ခႏၶာကိုယ္မွ enzymes မ်ားက ယင္းအား ေခ်ဖ်က္ရန္ ၾကိဳးပမ္းၾကတာေၾကာင့္ သူတို႔ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ လုပ္ေနက်ျဖစ္တဲ့ ဇီ၀ကမၼလုပ္ငန္းမ်ားကို အရင္ကလို မလုပ္နိုင္တာေတာ့တာမို႔ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓါတ္နည္းျခင္း၊ ယင္းမွတဆင့္ ဦးေဏွာက္မွလည္း သူရဲ့လုပ္ငန္းကို အေကာင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္နိုင္ဖို႕ စြမ္းအင္မ်ား မရရွိတာေၾကာင့္ မူးေ၀ျခင္း၊ အာရံုမစူးစိုက္နို္္င္ျခင္း၊ စတဲ့ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။
ယမကာနွင့္ Congeners
Alcohol မွာ ခႏၶာကိုယ္ကို တန္ျပန္နိုင္တဲ့ ဓာတု ပစၥညး္တခ်ဳိ႕ပါ၀င္ျပီး ၎တို႕ကို congeners လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒီဓာတုပစၥည္းေတြဟာ ယမကာရဲ့ သန္႔စင္မႈတဲ့ ဒါမွမဟုတ္ ယမကာ အမ်ဳိးအစား အေပၚမူတည္ျပီး ပါ၀င္မႈကြာျခားတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ယင္းဓာတုပစၥည္းမ်ား ဟာ ယမကာရဲ့အရသာကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစျပီး ပမာဏနည္းတဲ့အခါ သူ႔ရဲ့ မေကာင္းတဲ့အခ်က္ေတြကို ခံစားရမွာမဟုတ္ေပမယ့္ congeners ပမာဏမ်ားစြာပါတဲ့ အရက္ကိုမ်ားစြာ ေသာက္သံုးမိမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူ႔ရဲ့ အက်ဳိးဆက္ကို ခံစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ယမကာမ်ားဟာ သန္႔စင္စြာထုတ္လုပ္ထားတာမို႔ congeners ရဲ့။ vodka နဲ႔ gin စတဲ့ ယမကာမ်ားမွာ ethanol ႏွင့္ ေရတို႔ပါ၀င္ေရာစပ္ထားတာေၾကာင့္ အရက္နာက်ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ congeners ကို သန္႔စင္ထားသင့္သေလာက္ သန္႔စင္ျပီးျဖစ္ပါသည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ယင္းသို႔ေသာ အဆင့္မွီေဖာ္စပ္ထားတဲ့ ယမကာကို ေသာက္သံုးျပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အရက္နာက်ျခင္းဟာ ဓာတုပစၥည္းမ်ား ထက္ ေရဓါတ္ခမ္းေျခာက္ျခင္းနွင့္ ဗိုက္တာမင္ ဆံုးရံႈးျခင္းေၾကာင့္သာ အျဖစ္မ်ားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
congeners မ်ား ပမာဏပါ၀င္တဲ့ ယမကာမ်ားကေတာ့ Whiskey, Rum, Brandy, Red Wine, and Beer ျဖစ္ျပီး ၊ congeners ပမာဏအနည္းငယ္သာပါ၀င္တဲ့ ယမကာမ်ား က Vodka, Gin, and White Wine ျဖစ္ပါတယ္။
ယမကာ အမ်ဳိးအစား
တစ္ခ်ဳိ႕ေသာ သူမ်ားက ဘီယာဟာ တျခားေသာ အျခားအျခားေသာ ယမကာမ်ားထက္ အရက္နာက်မႈကို နည္းပါးေစတယ္တို႔ ထင္ျမင္တတ္ၾကပါတယ္။ ဘီယာမွာ ပါ၀င္တဲ့ ေရဓါတ္ ပမာဏဟာ အျခား ေသာ ယမကာမ်ားထက္ မ်ားျပားတာေၾကာင့္ ေရဓါတ္ခမ္းေျခာက္မႈကို နည္းေစတာမို႔ အမ်ားအျပားေသာက္ေပမယ့္ အရက္နာက်မႈကို အနည္းငယ္သာ ျဖစ္ေစတယ္ဆိုတဲ့ ဒီအခ်က္ဟာ အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ မွန္ကန္ ေနတုန္းဘဲျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဘီယာဟာ congeners ကို သန္႔စင္ထားတာ မဟုတ္တာေၾကာင့္ ယင္းတို႔မ်ားျပားစြာ ပါ၀င္ေနတဲ့ ဘီယာကို ေသာက္ျပီးတဲ့အခါ ျဖစ္တတ္တဲ့ အရက္နာဟာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ဖို႔အခြင့္အလမ္း မ်ားလာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သင္ဟာ စံခ်ိန္မွီ သန္႔စင္ထားတဲ့ ယမကာတခုခုကို ဗိုက္တာမင္ပါ၀င္တဲ့ ေဖ်ာ္ရည္တစ္ခုခု ဒါမွမဟုတ္တျခား ေသာ အရည္တခုခုနဲ႔ ေရာေသာက္တဲ့အခါ ယင္းတို႔မွာပါ၀င္တဲ့ ဗိုက္တာမင္ဟာ သင့္ဆီးသြားမ်ားတာေၾကာင့္ ဆံုးရံႈးသြားတဲ့ ဗိုက္တာမင္ကို ျပန္လည္ ေနရာယူျဖည့္စြက္ ေပးေနမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ အရက္နာက်မႈကို သက္သာေစမွာျဖစ္ပါတယ္။
ယမကာနွင့္ ေစ်းႏႈန္း
ေစ်းခ်ဳိတဲ့ ယမကာမ်ားဟာ အရက္နာက်မႈကိုပိုျပီးျဖစ္ေစတယ္ဆိုတာ လူအေတာ္မ်ားမ်ား သိျပီးျဖစ္တဲ့ မွန္ကန္သင့္သေလာက္ မွန္တဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အဆင့္အတန္းမွီ ယမကာမ်ားဟာ သန္႔စင္ျခင္းမ်ားကို အၾကိမ္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ထားျပီး ျဖစ္တာမို႔ congeners ပါ၀င္မႈက အလြန္ကိုနညး္ပါးေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ေစ်းခ်ဳိတဲ့ ယမကာမ်ားဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အဆင့္တန္းမွီမွီသန္႔စင္ထားေလ့ မရွိတတ္တာေၾကာင့္ အရက္နာက်ဖို႔ ပိုျပီး အခြင့္အလမ္းမ်ားေစပါတယ္။
ယမကာနွင့္ ေရခ်ိန္ကုိက္မႈ
သင္ဟာ ဘယ္လို ယမကာကိုဘဲ ေသာက္သံုးပါေစ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ယမကာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတဲ့ အရက္နာက်မႈကိုေတာ့ အနည္းနဲ႔အမ်ား ခံစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေရခ်ိန္ကိုက္မႈဟာ လူတေယာက္ခ်င္း ေပၚမွာမူတည္ျပီး ေျပာင္းလဲေနတာမို႔ လူတိုင္းအတြက္ အတိအက်ု မေျပာနိုင္ေပမယ့္ သင္ရဲ့ေသာက္သံုးမႈ ေပၚမွာ မူတည္တာကိုေတြ႕ရပါမယ္။
တကယ္လို႔ သင္ဟာ တစ္နာရီအတြင္းမွာ အေျမာက္အမ်ား ေသာက္ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အရက္နာက်ဖို႔ အခြင့္အေရးမ်ားမွာ ျဖစ္သလို တစ္ေန႔မွာ မ်ားမ်ား ေသာက္ရင္လည္း အရက္နာက်ဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားမွာျဖစ္ပါတယ္။
အရက္နာက်ျခင္းမွ ကာကြယ္ျခင္းမ်ား
အရက္နာ က်ျခင္းကို ကာကြယ္ျခင္းက ကုသျခင္းထက္ပိုလို႔ ထိေရာက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္မေသာက္ခင္မွာ ၾကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားျခင္းဟာ သင့္အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
၁။ အရက္နာက်တာကို အေကာင္းဆံုးကာကြယ္တဲ့နည္းက ေတာ့ ယမကာကို ေသာက္သံုးျခင္းမွ ေရွာင္က်ဥ္တာပါပဲ ။
၂။ နွစ္သစ္ကူးမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ အေျခအေနမွာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္မေသာက္ဘဲ မေနနိုင္သူေတြကေတာ့ ယမကာ တစ္ခြက္နဲ႔ တစ္ခြက္ၾကားမွာ ေရတခြက္စီေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ယမကာေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ သင့္ကိုယ္မွ ေရဓါတ္ဆံုးရႈံးမႈကို ကာကြယ္သင့္သေလာက္ ကာကြယ္နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
၃။ ယမကာ မေသာက္ခင္နဲ႔ ေသာက္ျပီးခ်ိန္မွာ ဗိုက္တာမင္ပါတဲ့အစားအေသာက္ ေဆးမ်ား စားေပးျခင္း (အထူးသျဖင့္ ဗိုက္တာမင္ B12 ပါတဲ့ အားေဆးကိုေသာက္ေပးျခင္း) အားျဖင့္ သင့္ခႏၶာမွ ဗိုက္တာမင္ဆံုးရံႈးမႈကို ကာကြယ္ေပးပါလိမ့္မယ္။
၄။ သင္ေသာက္နိုင္ေသာ ပမဏကို ခ်င့္ခ်ိန္ပါ။ ေရခ်ိန္ကိုက္ခ်ိန္မေရာက္ခင္မွာ ယမကာ သံုးေဆာင္တာကို ရပ္ထားသင့္ပါတယ္။ မူးျပီးေမွာက္ သြားတာဟာ သင့္ကို ဘယ္လို ေပ်ာ္ရႊင္မႈကိုုမွ ေပးနိုင္တာမဟုတ္တဲ့အျပင္ ေနာက္ေန႔မွာလည္း အရက္နာက်တာကို ခံရမွာမို႔ သင့္ေသာက္နိုင္တဲ့ ပမာဏကို သင္သိထားနိုင္မယ္ဆုိရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ သင့္ရဲ့ ယမကာေသာက္သံုးမႈပမာဏ ကို တစ္နာရီမွာ 1 drink သာ ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ သင့္ခႏၶာကိုယ္က ယင္းတို႔ကို အခ်ိန္မွီေခ်ဖ်က္နိုင္မွာျဖစ္ပါျပီး အရက္နာက်မႈကို ကာကြယ္နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
1 drink ဟု ဆိုရာတြင္ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ေအာက္ပါ အတိုင္းအဆမ်ားကို ဆိုလိုပါတယ္။
1 drink = အရက္အျပင္းစား 44.36 ml (လက္ဘက္ရည္ၾကမ္းတခြက္)
1 drink= ၀ိုင္ 147.8676 ml (ဘက္ဘက္ရည္အခ်ိဳပုဂံတလံုး)
1 drink= alcohol ပမာဏ ၆ %မွ ၉ %ထိပါ၀င္သည့္ ဘီယာ 207.015ml (ပံုမွန္ဖန္ခြက္ မျပည့္တျပည္ ့)
1 drink= အိမ္တြင္ လုပ္ေသာ၀ိုင္ 295.735 ml
1 drink= ဘီယာ 354.882 ml စသည္ျဖင့္ အၾကမး္ဖ်င္း တြက္ခ်က္နိုင္ပါတယ္။
အဲဒီအျပင္ကို တစ္ေန႔မွာ သင္ဘယ္ေလာက္ေသာက္မယ္ဆိုတာ ကို အမွတ္အသားတစ္ခု လုပ္ထားျခင္းျဖင့္ သင့္ရဲ့ ေသာက္သံုးမႈကို ထိန္းနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
၅။ သင္အိပ္ေပ်ာ္စဥ္မွာ သင့္ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္မ်ား ေႏွးေကြးသြားတာေၾကာင့္ ယမကာေသာက္ျပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ခ်က္ျခင္းမအိပ္ေသးဘဲ ေနျခင္းအားျဖင့္ သင္အိပ္ေပ်ာ္ခ်ိန္မွာ ေသြးထဲမွာအရက္ပမာဏ သိပ္မ်ားမေနနိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သင္အိပ္ရာမ၀င္ခင္ ၁နာရီအလိုမွာ အရက္ေသာက္ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းျခင္း၊ မူးျပီး အိပ္ေပ်ာ္ျခင္းမရွိေအာင္ ေနျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ ေယ်ဘူယ်အားျဖင့္ေတာ့ သင္မူးျပီး အိပ္ေပ်ာ္သြားမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ေန႔မနက္မွာ အရက္နာက်တဲ့ဒါဏ္ကို ပိုမိုခံစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၆။ အိပ္ရာမ၀င္မွာ paracetamol တစ္လံုးကို ေရတစ္ခြက္နွင့္ ေသာက္အိပ္ေပးပါ။ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးကို ေရးမ်ားမ်ားနဲ႔ေသာက္ျခင္းျဖင့္ သင့္ရဲ့ ေရဓါတ္ဆံုးရႈံးမႈကို ကာကြယ္နိုင္မွာျဖစ္တဲ့အျပင္ ေနာက္ေန႔မွာ အရက္နာက်ျခင္းေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္တာကို ကာကြယ္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။
၇။ ယမကာမေသာက္ခင္နဲ႔ ေသာက္ျပီးတဲ့ အခါမွာ အစားအစာ တခုခုစား ျခင္းအားျဖင့္ သင့္အား အက်ဳိးဆက္တစ္ခ်ဳိ႕ကို ရေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပထမတစ္ခုကေတာ့ ယင္းအစားအစာမ်ားက alcohol ရဲ့ျပင္းအားကို ေလ်ာ့က်ေစျပီး ေသြးထဲသိုိ႔ အရက္ေရာက္နိုင္တဲ့ ပမာဏကို နည္းေစပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႔ ကေတာ့ အရက္ေၾကာင့္ ဆံုးရံႈးသြားတဲ့ ဗိုက္တာမင္ကို ထိုအစာမ်ားမွ အစားထိုးေပးပါတယ္။ တတိယအခ်က္အေနနဲ႔ကေတာ့ စားထားတဲ့အစားအစာေတြက သင့္ရဲ့ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ကို ျမန္ေစတာေၾကာင့္ alcohol ကို ပမာဏကိုလည္း က်ေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစာမ်ားကို အလြန္အကၽြံစားျခင္းဟာလည္း သင့္ကို ပိုလို႔အေနရခက္တဲ့ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ အတန္အသင့္သာ စားသံုးသင့္ျပန္ပါတယ္။
၈။ အိပ္ေရး၀၀ အိပ္ေပးပါ။
၉။ ေနာက္ေန႕မနက္အိပ္ရာထတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ caffeine နဲ႔ သၾကားဓါတ္ မ်ားမ်ားပါတဲ့ အစားအစာေတြဟာ သင့္ရဲ့ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကို တက္ေစတာမို႔ ထိုအစားအစာေတြကို ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ အဲဒီအစားအစာေတြကို စားမိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင့္ရဲ့ အရက္နာက်ျခင္း ရဲ့ လကၡဏာတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အနည္းငယ္ ေခါင္းကိုက္ျခင္း ကေန အျပင္းအထန္ ေခါင္းကိုက္ျခင္းကို ေျပာင္းလဲသြားနိုင္ပါတယ္။
၁၀။ ထို႕အျပင္ အရက္နာက်တာကို ကာကြယ္ေပးနိုင္တဲ့ ေဆးတခ်ဳိ႕ ရွိေပမယ့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားရဲ့ ျငင္းခုန္မႈက ခုထိရွိေနေသးတာမို႔ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကိုအတိအက် မေျပာနိုင္ေသးေပမယ့္ အမွန္တကယ္သာ အက်ဳိးျပဳနိုင္မယ္ဆို သင့္အတြက္ သတင္းေကာင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
အရက္နာက်ျခင္းဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အရက္ရဲ့ ဆိုးက်ဳိးတခုသာျဖစ္ျပီး သင့္အေနနဲ႔ တစ္ခါတစ္ရံ မွသာခံစားရမယ္ ဆိုရင္ အေရးမၾကီးလွ ေပမယ့္ မၾကာခဏ ခံစားရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင့္အတြက္ ျပသနာတစ္ခု ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ အခ်ဳိ႕ေသာ လူမ်ားဟာ ယမကာမွာပါတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခ်ဳိ႕နဲ႔ ဓါတ္မတည့္တဲ့ ေရာဂါရွိတာမို႔ တကယ္လို႔ သင္ဟာလည္းအဲလို ျပသာမ်ဳိးရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ မေသာက္တာဟာသင့္အတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့နွစ္ကူးျဖစ္တဲ့ အတာသၾကၤန္ပဲြမွာ အေပ်ာ္အပါးျဖစ္ရံု အရက္ေသစာ ေသာက္စား ၾကသူမ်ားအတြက္ ေနာက္ေန႔မနက္မွာ အရက္နာက်တဲ့ ေ၀ဒနာမွ ကင္းေ၀းေစဖို႔ တင္ျပရင္း အားလံုးအတြက္ မဂၤလာနွစ္သစ္အျဖစ္ ဆုေတာင္းေပးပါတယ္ရွင္။
မြန္းသက္ပန္
ေလာကအလွအြန္လိုင္း မဂၢဇင္း
၂၀၀၉ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၁၁ ရက္
0 comments:
Post a Comment