Infection (အင္ဖက္ရွင္) ေရာဂါပိုးဝင္ျခ
7:03 PM Posted In Health Edit This 0 Comments »
ေသးငယ္ေသာ ေရာဂါပိုးမႊားေလးမ်ားက လူ႔ကိုယ္ထဲဝင္၍ လူခႏၶာကိုယ္အား အသံုးျပဳလ်က္ မ်ဳိးပြားၾကၿပီး၊ အံုက်င္းဖြဲ႕ကာ ေနထုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းတို႔ေၾကာင့္ရေသာေရာဂါမ်ားကို infectious disease ကူးစက္ေရာဂါမ်ားဟု ေခၚသည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ေသာအခါ လူ၏တံု႔ျပန္မႈကို Inflammation (အင္ဖလေမးရွင္း) ေရာင္ျခင္းဟု ေခၚသည္။ ေရာဂါတမ်ဳိး ရွိေနစဥ္ ထပ္မံ ရလာသည့္ ေရာဂါပိုးသစ္ဝင္ျခင္းကို Secondary infection ဒုတိယပိုးဝင္ျခင္းဟု ေခၚသည္။
Inflammation (အင္ဖလေမးရွင္း) ေရာင္ျခင္းျဖစ္လွ်င္ ေအာက္ပါလကၡဏာႀကီး ၅ မ်ဳိးျဖစ္သည္။
၁) နီျခင္း၊ Redness = Rubor
၂) ေရာင္ျခင္း၊ Swelling = Tumor
၃) နာျခင္း၊ Pain = Dolor
၄) ပူျခင္း၊ Heat = Calor
၅) လုပ္ရမည့္ အလုပ္ပ်က္ျခင္း၊ Loss of function = Functio laesa
Acute infection ရက္တို (႐ုတ္တရက္) ျဖစ္ေသာ (အင္ဖက္ရွင္) ႏွင့္ Chronic infection ရက္ရွည္ (အင္ဖက္ရွင္) ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္။ (အင္ဖက္ရွင္) ရသည့္ေရာဂါမ်ားအမည္ အဆံုးတိုင္း၌ –itis ႏွင့္ ဆံုးသည္။ ဥပမာ Dermatitis အေရျပား ေရာင္ျခင္း၊ Appendicitis အူအတက္ေရာင္ျခင္း၊ Meningitis ဦးေႏွာက္ေျမႇးေရာင္ျခင္း၊ Tonsillitis အာသီးေရာင္ျခင္း၊
Infection (အင္ဖက္ရွင္) ရေစေသာ ပုိးမ်ား
1. Virus ဗိုင္းရပ္၊
2. Bacteria ဗက္တီးရီးယား၊
3. Parasite ပါရာဆိုက္၊ ႏွင့္
4. Fungus ဖန္းဂတ္စ္၊
Viral infectious diseases ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာေရာဂါမ်ား
AIDS = ေအအိုင္ဒီအက္စ္၊ Chickenpox (Varicella) = ေရေက်ာက္၊ Common cold =အေအးမိ၊ Dengue fever = ေသြးလြန္တုပ္ေကြး၊ Hepatitis = အသဲေရာင္၊ Herpes simplex and Herpes zoster = ေရယံု၊ Influenza (Flu) = တုပ္ေကြး၊ Measles = ဝက္သက္၊ Mumps = ပသိေရာင္၊ Poliomyelitis = ပိုလီယို၊ Rabies = ေခြး႐ူး၊ Smallpox (Variola) = ေက်ာက္ႀကီး၊ SARS = ဆားစ္၊ Viral encephalitis = ဗိုင္းရပ္စ္ ဦးေႏွာက္ေရာင္၊ Viral gastroenteritis = ဗိုင္းရပ္စ္ အစာလမ္းေၾကာင္း၊ Viral meningitis = ဗိုင္းရပ္စ္ ဦးေႏွာက္ေျမႇးေရာင္၊ Viral pneumonia = ဗုိင္းရပ္စ္ ႏူမိုးနီးယား၊
Bacterial infectious diseases ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား
Anthrax = ေဒါင့္သန္းေရာဂါ၊ Bacterial Meningitis = ဗက္တီးရီးယား ဦးေႏွာက္အေျမႇးေရာင္၊ Botulism= အစာ အဆိပ္သင့္ျခင္း၊ Brucellosis = တိရိစာၦန္မွတဆင့္ကူးသည့္ေရာဂါ၊ Cholera= ကာလဝမ္းေရာဂါ၊ Diphtheria= ဆံုဆို႕နာ၊ Gonorrhea = ဂႏိုရီးယား၊ Leprosy (Hansen's Disease) = အနာႀကီးေရာဂါ၊ Lyme disease = (လိုင္းမ္) ေရာဂါ၊ Rheumatic Fever = ႐ူမက္တစ္ ေလးဘက္နာ၊ Pertussis (Whooping Cough) = ၾကက္ညႇာ၊ Plague = ပလိပ္၊ Pneumococcal pneumonia ႏူမိုေကာကပ္စ္-ႏူမိုးနီးယား၊ Salmonellosis = ဆာလ္မိုနဲလိုးဆစ္၊ Shigellosis= ရွီဂဲလိုးဆစ္၊ Syphilis= ဆစ္ဖလစ္၊ Tetanus ေမးခိုင္၊ Trachoma= မ်က္ခမ္းစပ္၊ Tuberculosis (TB) = တီဘီ၊ Typhoid = တိုက္ဖြိဳက္၊ Urinary Tract Infections = ဆီးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္းမ်ား၊
Parasitic infectious diseases ပါရာဆိုက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား
Malaria = ငွက္ဖ်ား၊ Amebiasis = အမီးဘားဝမ္းကိုက္၊ Ascariasis = သန္လံုးေကာင္၊ Enterobiasis (Pinworm) = စအိုယား ေစသည့္သန္ေကာင္၊ Filariasis = ဆင္ေျခေထာက္၊ Giardiasis = ဂိုင္ယားဒီးေရးဆစ္၊ Scabies = ဝဲ၊ Taeniasis = သန္ျပားေကာင္၊ Trichinosis = ဝက္မွကူးသည့္သန္ေကာင္၊ Trichomoniasis = လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္ေသာ (ထြိဳင္ကိုမိုးနပ္စ္)၊ (စိမ္းဝါေသာ အနံ႕ဆိုးသည့္ အရည္ဆင္း၊ ယားသည္။
Fungal infectious diseases ဖန္းဂတ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာေရာဂါမ်ား
Candidiasis = ကင္ဒီဒိုင္ေရးဆစ္၊ (ရိစ္) ေခၚ ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ မွက္ခ႐ု။
Inflammation (အင္ဖလေမးရွင္း) ေရာင္ျခင္းျဖစ္လွ်င္ ေအာက္ပါလကၡဏာႀကီး ၅ မ်ဳိးျဖစ္သည္။
၁) နီျခင္း၊ Redness = Rubor
၂) ေရာင္ျခင္း၊ Swelling = Tumor
၃) နာျခင္း၊ Pain = Dolor
၄) ပူျခင္း၊ Heat = Calor
၅) လုပ္ရမည့္ အလုပ္ပ်က္ျခင္း၊ Loss of function = Functio laesa
Acute infection ရက္တို (႐ုတ္တရက္) ျဖစ္ေသာ (အင္ဖက္ရွင္) ႏွင့္ Chronic infection ရက္ရွည္ (အင္ဖက္ရွင္) ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္။ (အင္ဖက္ရွင္) ရသည့္ေရာဂါမ်ားအမည္ အဆံုးတိုင္း၌ –itis ႏွင့္ ဆံုးသည္။ ဥပမာ Dermatitis အေရျပား ေရာင္ျခင္း၊ Appendicitis အူအတက္ေရာင္ျခင္း၊ Meningitis ဦးေႏွာက္ေျမႇးေရာင္ျခင္း၊ Tonsillitis အာသီးေရာင္ျခင္း၊
Infection (အင္ဖက္ရွင္) ရေစေသာ ပုိးမ်ား
1. Virus ဗိုင္းရပ္၊
2. Bacteria ဗက္တီးရီးယား၊
3. Parasite ပါရာဆိုက္၊ ႏွင့္
4. Fungus ဖန္းဂတ္စ္၊
Viral infectious diseases ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာေရာဂါမ်ား
AIDS = ေအအိုင္ဒီအက္စ္၊ Chickenpox (Varicella) = ေရေက်ာက္၊ Common cold =အေအးမိ၊ Dengue fever = ေသြးလြန္တုပ္ေကြး၊ Hepatitis = အသဲေရာင္၊ Herpes simplex and Herpes zoster = ေရယံု၊ Influenza (Flu) = တုပ္ေကြး၊ Measles = ဝက္သက္၊ Mumps = ပသိေရာင္၊ Poliomyelitis = ပိုလီယို၊ Rabies = ေခြး႐ူး၊ Smallpox (Variola) = ေက်ာက္ႀကီး၊ SARS = ဆားစ္၊ Viral encephalitis = ဗိုင္းရပ္စ္ ဦးေႏွာက္ေရာင္၊ Viral gastroenteritis = ဗိုင္းရပ္စ္ အစာလမ္းေၾကာင္း၊ Viral meningitis = ဗိုင္းရပ္စ္ ဦးေႏွာက္ေျမႇးေရာင္၊ Viral pneumonia = ဗုိင္းရပ္စ္ ႏူမိုးနီးယား၊
Bacterial infectious diseases ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား
Anthrax = ေဒါင့္သန္းေရာဂါ၊ Bacterial Meningitis = ဗက္တီးရီးယား ဦးေႏွာက္အေျမႇးေရာင္၊ Botulism= အစာ အဆိပ္သင့္ျခင္း၊ Brucellosis = တိရိစာၦန္မွတဆင့္ကူးသည့္ေရာဂါ၊ Cholera= ကာလဝမ္းေရာဂါ၊ Diphtheria= ဆံုဆို႕နာ၊ Gonorrhea = ဂႏိုရီးယား၊ Leprosy (Hansen's Disease) = အနာႀကီးေရာဂါ၊ Lyme disease = (လိုင္းမ္) ေရာဂါ၊ Rheumatic Fever = ႐ူမက္တစ္ ေလးဘက္နာ၊ Pertussis (Whooping Cough) = ၾကက္ညႇာ၊ Plague = ပလိပ္၊ Pneumococcal pneumonia ႏူမိုေကာကပ္စ္-ႏူမိုးနီးယား၊ Salmonellosis = ဆာလ္မိုနဲလိုးဆစ္၊ Shigellosis= ရွီဂဲလိုးဆစ္၊ Syphilis= ဆစ္ဖလစ္၊ Tetanus ေမးခိုင္၊ Trachoma= မ်က္ခမ္းစပ္၊ Tuberculosis (TB) = တီဘီ၊ Typhoid = တိုက္ဖြိဳက္၊ Urinary Tract Infections = ဆီးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္းမ်ား၊
Parasitic infectious diseases ပါရာဆိုက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ား
Malaria = ငွက္ဖ်ား၊ Amebiasis = အမီးဘားဝမ္းကိုက္၊ Ascariasis = သန္လံုးေကာင္၊ Enterobiasis (Pinworm) = စအိုယား ေစသည့္သန္ေကာင္၊ Filariasis = ဆင္ေျခေထာက္၊ Giardiasis = ဂိုင္ယားဒီးေရးဆစ္၊ Scabies = ဝဲ၊ Taeniasis = သန္ျပားေကာင္၊ Trichinosis = ဝက္မွကူးသည့္သန္ေကာင္၊ Trichomoniasis = လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္ေသာ (ထြိဳင္ကိုမိုးနပ္စ္)၊ (စိမ္းဝါေသာ အနံ႕ဆိုးသည့္ အရည္ဆင္း၊ ယားသည္။
Fungal infectious diseases ဖန္းဂတ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာေရာဂါမ်ား
Candidiasis = ကင္ဒီဒိုင္ေရးဆစ္၊ (ရိစ္) ေခၚ ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ မွက္ခ႐ု။
0 comments:
Post a Comment