အစာအိမ္နာ (ေလနာ) Peptic ulcer (PU)

အစာကို ပါးစပ္မွ ထည့္သြင္း၊ ၀ါးျပီး၊ ျမိဳခ်လ်င္ Esophagus အစာျမိဳပြန္ မွတဆင့္ ေအာက္သို႔ဆင္းလာကာ Stomach အစာအိမ္ ထဲသို႔ ေရာက္လာသည္။ အစာအိမ္ထဲတြင္ Hydrochloric acid ႏွင့္ Pepsin enzyme တို႔ႏွင့္ ထိေတြ႕ကာ အစာခ်က္လုပ္ျခင္း စတင္သည္။ ထို႔ေနာက္ Duodenum ထဲဆင္းလာသည္။ ၄င္းသည္ Small intestine ၏ အစပိုင္းျဖစ္သည္။ အစာအိမ္ ႏွင့္ ဒူယိုဒီနမ္ တို႔၏ အတြင္းနံရံ ေနရာတြင္ အနာျဖစ္လာျခင္းကို ေလနာဟု ေခၚသည္။ ကေလးမ်ားတြင္ အျဖစ္နည္းသည္။

အစာအိမ္နာ (ေလနာ) တြင္ Stomach ulcer or Gastric ulcer (GU) အစာအိမ္နာ ႏွင့္ Duodenal (DU) ဒူယိုဒီနယ္နာ ၂ မ်ိဳးရွိသည္။ DU သည္ အသက္ ၃၀ မွ ၅၀ အတြင္း အျဖစ္မ်ားသည္။ ေယာက္်ား မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္။ GU သည္ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္မွာ ပုိျဖစ္သည္။ မိန္းမမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္။ ၈၀% ေသာ GU ႏွင့္ ၉၀% ေသာ DU တို႔သည္ Helicobacter pylori (H. pylori) ေခၚ ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္။ (NSAIDs) ေခၚ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား၊ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဘက္ရည္၊ စိတ္ရွဳတ္ျခင္း၊ အလုပ္ရွဳတ္ျခင္း၊ အစားမမွန္ျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
လကၡဏာမ်ား၊ = ဗိုက္နာျခင္း၊ ေလတက္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႕ျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ အစားပ်က္ျခင္း၊ အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ျခင္း၊ ေမာပန္းျခင္း၊
ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား = အစာလမ္းေၾကာင္းမွ ေသြးယုိျခင္း၊ အစာအိမ္ သို႔မဟုတ္ ဒူယိုဒီနမ္ ေပါက္ျခင္း၊ အစာ ေအာက္ဆင္းလမ္း က်ဥ္းသြားျခင္း၊
စစ္ေဆးျခင္း၊ = Barium meal ေဆးျမိဳျပီး ဓါတ္မွန္ရိုက္ျခင္း၊ Endoscopy ကရိယာထည့္ၾကည့္ျခင္း၊
ကုသျခင္း၊
1. ေဆး၀ါးျဖင့္ကုသျခင္း Medications
a. Antacids (Aluminium Hydroxide, Magnesium Trisilicate, Magnesium Carbonate, Calcium Carbonate);
b. Mucosal protective agents (sucralfate suspension and alginic acid); Promotility agents (Metoclopramide);
c. Acid-suppressive agents (H2-receptor antagonists Cimetidine (HCl) and proton pump inhibitors Omeprazole) and
d. Antibiotics (Claithromycin, Amoxacillin, Tretracycline, Metronidazole)
2. ခြဲစိတ္ကုသျခင္း Laparoscopic surgery Vagotomy, Antrectomy, Pyloroplasty

အစာအိမ္နာေရာဂါအတြက္ အျခားေဆးမ်ား၊
• Atropine (Sulphate) = 0.5-1.0 mg IM;
• Buscopan, Hyoscine (Butylbromide) = 10-20 mg IV/IM and repeat after 30 minutes, 10 mg TDS to 20 mg QID Orally);
• Cimetidine (HCl) = Histamine H 2-receptor Antagonists = 400 mg BD;
• Diclofenac (Na) = 25-75 mg BD;
• Magnesium Carbonate တၾကိမ္လ်င္ ၇ ရက္ထက္ပိုမေပးရ၊
• Magnesium Trisilicate 250-1,500 mg TDS
• Ranitidine = Histamine-2 blockers = 150 mg TDS;
• Magnesium Oxides and Magnesium hydroxide (milk of magnesia) ေလနာေရာဂါအတြက္ = 200-400 mg TDS ဝမ္းေပ်ာ့ေဆး၊ ဝမ္းခ်ဳပ္လူနာ၊ လိပ္ေခါင္း၊ = Adults & children over 12 years = 7.5-15 ml Children = 2 to 5 ml