Physiology (ဇီဝကမၼေဗဒ) ခႏၶာကိုယ္အလုပ္မ်ားႏွင့္ သက္ရွိျဖစ္စဥ္

7:10 PM Posted In Edit This 0 Comments »
Brain ဦးေႏွာက္
(ဇီဝကမၼ = အသက္၏အလုပ္) ခႏၶာကိုယ္၏ ရုပ္ပိုင္းႏွင့္ စိတ္ပိုင္းအလုပ္တို႔ ပါဝင္သည္။ အသက္ရွင္ ရပ္တည္ေရးအတြက္ (ဆဲလ္) မ်ားစြာတို႔က Homeostasis (ဟိုမီယိုစေတးဆစ္) ေခၚ သမမွ်တမႈျဖစ္ေစရန္ မရပ္မနားလႈပ္ရွားေနသည့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသာလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ၾကရသည္။ ပတ္ဝန္းက်င္အေျခအေန၊ (ဆဲလ္) မ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အတြင္းရွိသည့္ ပစၥည္း တို႔၏ အေျပာင္းအလဲမ်ား၊ အစာေၾကခ်က္ျခင္း စသည္တို႔အား စုစည္း၊ ဆက္စပ္ေနသည့္ အလုပ္ၾကီးပင္ျဖစ္သည္။

ခႏၶာကိုယ္၏ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈသည္ အသက္အရြယ္ႏွင့္အတူ ေျပာင္းလဲေနသည္။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ငယ္လြန္း၊ ၾကီးလြန္းခ်ိန္မ်ားတြင္ နည္းနည္းသာလုပ္ႏိုင္သည္။ သက္ရွိတို႔ႏွင့္ သက္မဲ့တို႔၏ ကြာျခားခ်က္မွာ ဖြဲ႔စည္းထားပံု၊ ဇီဝျဖစ္စဥ္၊ တံု႔ျပန္ႏိုင္စြမ္း၊ လႈပ္ရွားႏိုင္မႈ၊ မ်ိဳးပြားႏိုင္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။ လူသည္ အရႈတ္ေထြးဆံုးေသာ သတၲဝါျဖစ္ရာ ထူးျခားစြာ လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ ၾကီးထြားျခင္း၊ အသက္ရွဴျခင္း၊ အစာေျချခင္း၊ စြန္႔ထုတ္ျခင္း အလုပ္မ်ားသည္ တခုႏွင့္တခု အဆက္အစပ္ရွိရွိ လုပ္ေဆာင္ေနၾကေပသည္။

ဇီဝကမၼအလုပ္ (၁ဝ) မ်ိဳး
၁) Organization ဖြဲ႔စည္းထားပံု = အားလံုးေသာ ဖြဲ႔စည္းထားပံု အဆင့္ဆင့္သည္ အလုပ္ခြဲျခား ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။
၂) Metabolism ဇီဝျဖစ္စဥ္ = အားလံုးေသာ ဇီဝျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ ဓါတ္ပစၥည္းမ်ား ေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္သည္။
၃) Responsiveness တံု႔ျပန္ႏိုင္စြမ္း = အတြင္း-အျပင္ပတ္ဝန္းက်င္တို႔႔ေျပာင္းလဲေနမႈမ်ားကိုလိုက္ေလ်ာညီေထြေစသည္။
၄) Movement လႈပ္ရွားႏိုင္မႈ = ခႏၶာကုိယ္အတြင္း လႈပ္ရွားမႈမ်ားစြာရွိသည္။ ဥပမာ ေသြးသည္ လွည့္လည္စီးဆင္း ေနသည္။ (ဒိုင္ယာဖရမ္) ေခၚ ဝမ္းဗိုက္ႏွင့္ ရင္ေခါင္းအား ျခားထားသည့္ ၾကြက္သားသည္ အသက္ရွဴတိုင္း လႈပ္ရွားေန သည္။ (ဆဲလ္) အတြင္း၌ Molecule (ေမာ္လီၾကဴး)မ်ား တေနရာမွတေနရာသို႔ ေရြ႕ေနသည္။ ၾကြက္သားမွ်ဥ္မ်ားသည္ ၾကံဳ႕ျခင္း၊ ဆန္႔ျခင္းျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈရွိေနသည္။ မွတ္ရန္။ (ေမာ္လီၾကဴး)ဆိုသည္မွာ Atom (အက္တြန္)ေခၚ အႏုျမဴ ၁-၂ လံုး ပါေနသည့္ အရာဝတၱဳတခု၏ အေသးဆံုးေသာ အစိတ္အပိုင္းကိုေခၚသည္။ (အက္တြန္) ဆိုသည္မွာ မည္သည့္ ဓါတ္ပစၥည္းမဆို၏ ၄င္း၏ ဓါတ္သေဘာ အျပည့္ရွိသည့္ အေသးဆံုးေသာ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္။
၅) Reproduction မ်ိဳးပြားႏိုင္ျခင္း = မိဘႏွစ္ပါးက ကေလးေမြးဖြားႏိုင္သည္။ (ဆဲလ္) တခုသည္ ေသသြား၍၄င္း၊ ပ်က္စီး သြား၍၄င္း (ဆဲလ္) အသစ္ျဖစ္လာရသည္။ ယင္းတို႔ကို မ်ိဳးပြားႏိုင္ျခင္းဟု ေခၚသည္။
၆) Growth ၾကီးထြားျခင္း = (ဆဲလ္) မ်ား၏ အရြယ္အစား၊ အေရအတြက္ တိုးလာသည္။ ေသေက်သြားမႈထက္ အသစ္ ျဖစ္မႈက ပိုျမန္မွ ၾကီးထြားမႈ ျဖစ္ႏိုင္သည္။
၇) Differentiation မတူျခားနားမႈျဖစ္ျခင္း = သာမန္(ဆဲလ္)တခုမွ ထူးျခားသည့္(ဆဲလ္) တခုျဖစ္လာျခင္းကိုဆုိသည္။ Cell (ဆဲလ္)မွ Tisse (တစ္ရွဴး)၊ ထိုမွ အဂ္ါအစိတ္အပိုင္း Organ (ေအာ္ဂင္)တို႔ ျဖစ္လာရသည္။
၈) Respiration အသက္ရွဴျခင္း = ေလကိုရွဴသြင္းျခင္း၊ ေလထဲမွ ေအာက္စီဂ်င္ကို စုပ္ယူျပီး၊ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ကုိ စြန္႔ထုတ္ျခင္း၊ ေသြးထဲသို႔ ဓါတ္ေငြ႔မ်ားသယ္ပို႔ျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။
၉) Digestion အစာေျချခင္း = စားလိုက္သည့္အစာအား ေသြးႏွင့္ကိုယ္ထဲသို႔ စုပ္ယူႏိုင္ေစသည့္ ရိုးရိုး (ေမာ္လီၾကဴး)မ်ား အျဖစ္သို႔ အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းေပးျခင္း၊ စုပ္ယူျခင္းျဖစ္သည္။
၁ဝ) Excretion စြန္႔ထုတ္ျခင္း = ခႏၶာကိုယ္မွ အစာေျချခင္းႏွင့္ ဇီဝျဖစ္စဥ္တို႔မွ မလိုေသာ ပစၥည္းမ်ားအား စြန္႔ထုတ္ျခင္း။

မွတ္ခ်က္။ ၄င္းျဖစ္စဥ္ေပါင္း (၁ဝ)မ်ိဳးသာမက ေရ၊ ေအာက္စီဂ်င္၊ အာဟာရ၊ အပူဓါတ္ႏွင့္ ဖိအားတို႔လည္းလိုအပ္သည္။

0 comments: