Sexually Transmitted Diseases (STDs) လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္ေသာေရာဂါမ်ား

6:44 PM Posted In Edit This 0 Comments »

ေယာက္်ားမ်ား (၁) လိင္အဂၤါေရာဂါမ်ား၊ (၂) ဆီးႃပြန္ေရာဂါမ်ား၊ (၃) တကိုယ္လံုး ေရာဂါမ်ားဟူ၍ ၃ မ်ဳိးရွိသည္။


Chancroid (ရွန္ကာ)
လိင္အဂၤါမ်ားတြင္ ျဖစ္သည္။ ေရာဂါပိုးဝင္လာၿပီးေနာက္ ၃-၁ဝ ရက္အၾကာ လိင္အဂၤါ၌ နာေသာအႀကိတ္ ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။ အနာျဖစ္လာမည္။ ေပါင္ၿခံအႀကိတ္မ်ားေရာင္မည္။
A single oral dose of 1 gram of Azithromycin သို႔မဟုတ္ a single injection of ceftriaxone ေဆးျဖင့္ ကုရသည္။ သို႔မဟုတ္ Ciprofloxacin (Cipro), 500 mg BD x three days, or Erythromycin, 500 mg QID x 7 days

Genital Herpes လိင္လမ္းေၾကာင္း ေရယံုေရာဂါ
လိင္လမ္းေၾကာင္းတြင္ အေရၾကည္ဖုကေလးမ်ား ျဖစ္ေစသည့္ ဗိုင္းရပ္စ္ ၂ မ်ဳိးရွိသည္။
Acyclovir (Zovirax), Famciclovir, and Valacyclovir = First Episode (7-10 days) = 400 mg TDS or 200mg five times/day; Recurrent Infection (3-5 days) = 400mg TDS or 800mg TDS x 2 days; Suppressive Therapy = 400 mg BD
Famciclovir (Famvir) = First Episode (7-10 days) = 250 mg TDS; Recurrent Infection (3-5 days) = 125 mg BD; Suppressive Therapy = 250 mg BD
Valacyclovir (Valtrex) = First Episode (7-10 days) = 1000 mg BD; Recurrent Infection (3-5 days) = 500 mg BD; Suppressive Therapy = 500 mg OD/BD or 1000 mg OD in persons with 10 or more outbreaks/year)

Lymphogranuloma Venereum (LGV)
Chlamydia trachomatis ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ပိုးဝင္အၿပီး ၃-၁၂ ရက္အၾကာ နာက်င္မည္။ တက္ေစ့မ်ား ေရာင္မည္၊ ဝမ္းပ်က္မည္၊ အနာျဖစ္မည္။
Doxycycline 100 mg twice per day by mouth for 21 days သို႔မဟုတ္ Erythromycin base 500 mg QID x 21 days ေဆးေပးပါ။

Syphilis ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ
ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ပိုးဝင္ၿပီး ၂၁ ရက္အၾကာ၌ ျဖစ္ခါစ မနာသည့္အနာ ျဖစ္လာသည္။ တက္ေစ့မ်ားေရာင္မည္။ ေမြးလမ္း၌ နာျခင္းမရွိေသာ အနာ၊ တုပ္ေကြးလကၡဏာမ်ား၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ skin rash မယားသည့္ အေရျပားအနီျပင္မ်ား ေပၚမည္။ ထို႔ေနာက္ မည္သည့္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမဆို ေရာဂါျပန္႔မည္။ ဥပမာ တက္ေစ့မ်ား၊ အဆစ္နာ၊ အသဲ၊ ေက်ာက္ကပ္၊ မေပ်ာက္ေသးေသာ လူနာမ်ားသည္ တတိယအဆင့္ ေရာက္သြားမည္။ (၁) ေသြးေၾကာႀကီးမ်ားေဖာင္းျခင္း ေၾကာင့္ ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါ ျဖစ္မည္။ (၂) gummas တက္ေစ့အႀကီးမ်ားေရာင္ျခင္း၊ (၃) Neurosyphilis ဦးေႏွာက္ ဆစ္ဖလစ္ျဖစ္ျခင္း၊ (၄) မ်က္စိ၊ (၅) နား၊
Venereal Disease Research Laboratory (VDRL) and Rapid Plasminogen Reagent (RPR) tests စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါ ရွိ-မရွိ သိမည္။

Preferred Treatment = Benzathine penicillin injection 2.4 million units (single dose)
Alternative Treatments = Doxycycline 100 mg BD x 14 days or Tetracycline 500 mg QID x 14 days
Late latent infection (for>1 year), cardiovascular disease, or gumma:
Preferred Treatment = Benzathine penicillin G injection 2.4 million units every week for 3 weeks
Alternative Treatments = Doxycycline 100 mg BD x 28 days or Tetracycline 500 mg QID x 28 days
Neurosyphilis (involvement of the nervous system), eye disease
Preferred Treatment = Aqueous crystalline Penicillin G 3-4 million units every four hours intravenously or
24 million units
Alternative Treatments = Procaine Penicillin injection 2.4 million units each day with Probenecid 500 mg QID, both for 10-14 days

Human Papillomavirus (HPV) လိင္လမ္းေၾကာင္း ႂကြက္ႏို႕၊
ခြဲစိတ္ထုတ္ျပစ္ရမည္။ 0.5% solution or gel of Podofilox BD x 3 days and rest for 4 days ထိုအတိုင္း တလ ေပးရမည္။

ဆီးထြက္ႃပြန္ေရာင္ျခင္း
ဆီးသြားလွ်င္ နာမည္၊ ပူမည္၊ အက်ဲ သို႔မဟုတ္ အျပစ္မ်ား ဆင္းမည္။ Neisseria gonorrhea and Chlamydia trachomatis ပိုးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ပိုးရွိေနသူကေန ကူးသည္။ က်ားအေစ့ကိုလည္း ကူးမည္။ Epididymitis ဟု ေခၚသည္။ Chlamydia ပိုးကို Azithromycin 1 gram by mouth ေပးရသည္။ Doxycycline 100 mg BD x 7 days taken by mouth ေပးႏိုင္သည္။ ၇ ရက္ လိင္မဆက္ဆံရ။

Gonorrhea ဂႏိုရီးယား
လကၡဏာ = ျပည္ဆင္း၊ ဆီးေအာင့္၊ ဆီး ခဏခဏ သြားခ်င္၊ ဖ်ား၊ ဆီးစပ္နာ၊
ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား = တင္ပါးဆံုတြင္း အဂၤါမ်ားေရာင္ျခင္း၊ အဆစ္ေရာင္၊ သားအိမ္ႃပြန္မ်ားေရာင္ျခင္း၊
Neisseria gonorrhea ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဆီးထြက္ႃပြန္ ေရာင္မည္။ အာေခါင္ ေရာင္မည္။ စအို ေရာင္ႏိုင္သည္။ ပိုးဝင္ၿပီး ၄-၈ ရက္အၾကာ ျဖစ္လာမည္။
A single-dose injection of Ceftriaxone 125 mg ေဆးေပးရမည္။ သို႔မဟုတ္ Cefixime 400 mg, Ciprofloxacin (Cipro) 500 mg, Ofloxacin 400 mg, Cefpodoxime 400 mg, or Levofloxacin 250 mg daily, or 2 g of Spectinomycin IM ေပးႏိုင္သည္။ အာေခါင္ေရာင္လွ်င္ Ceftriaxone 125 Gm IM, Ciprofloxacin 500 mg orally, and Ofloxacin 400 mg orally ေဆးေပးပါ။
အျခားေနရာမ်ား (အ႐ိုး-အဆစ္-အေရျပား) တို႔၌ျဖစ္လွ်င္ Ceftriaxone 1 gram IM/IV BD, or Cefotaxime or Ceftizoxime 1 gram IV TDS ေပးပါ။ သို႔မဟုတ္ Ciprofloxacin 500 mg BD or Orofloxacin 400 mg OD x 14 days ေပးပါ။
Ceftriaxone (= Ceftriaxone = 4 Gm IV OD or 2 Gm IV BD; 1-2 Gm IV every 24 hours) with Azithromycin or Doxycycline

Systemic STDs လိင္အဂၤါမဟုတ္ေသာ အျခားေနရာမ်ား၌ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေသာ ေရာဂါမ်ား
• HIV
• Hepatitis B
• Hepatitis C
• Human Herpes Virus 8 (HHV-8)

အမ်ိဳးသမီးမ်ား
Vaginal Infections ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း
လိင္မွမဟုတ္ သန္႔ရွင္းေရးေၾကာင့္လဲ ျဖစ္တတ္သည္။ ဆီးသည္ အက္စစ္ဓာတ္နည္းလွ်င္ ပိုျဖစ္သည္။ ေမြးလမ္းထဲတြင္ ဗက္တီးရီးယားမ်ားေနသည္။ ဖန္းဂတ္စ္၊ ရိစ္တို႔ေၾကာင့္လဲျဖစ္သည္။ (အင္တီဘိုင္ေရာတစ္) မ်ားေၾကာင့္လဲ ရိစ္ပိုး ဝင္ႏိုင္သည္။ Bacterial vaginosis ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္းလည္း ျဖစ္တတ္သည္။
လကၡဏာ = ၾကည္ေသာ ျဖဴဝါေသာ အနံ႕ဆိုးသည့္ အရည္ဆင္း၊ ယား၊ လိင္ဆက္ဆံၿပီးက ပိုဆိုး၊
ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား = Pelvic inflammatory disease (PID) တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါမ်ားေရာင္ျခင္း၊ ေရမႊာအိတ္ ေရာင္ျခင္း၊ သားအိမ္ေရာင္ျခင္း၊
ကုသရန္
Metronidazole (used first vaginal gel or by mouth) = 400 mg TDS; Trichomonas = 2 Gm stat or 250 mg TDS or 1 Gm BD x 7-10 days; Bacterial Vaginosis: 750 mg OD or 2 Gm stat or 500 mg BD x 7 days. One applicator–full of 0.75% vaginal gel OD/BD/TDS x 5 days; Pelvic inflammatory disease (PID): 500 mg orally BD x 14 days in combination with other antibiotics; Clindamycin = Clindamycin (HCl) = (150-450 QID Orally) (300-600 QID IV/IM) (4.5 mg/kg TDS Orally) (7.5 mg/kg QID IM/IV Infusion)

Chlamydial infection ကလင္ဒါမိုင္စင္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း
လကၡဏာ = လကၡဏာမရွိ၊ ဝါေသာျပည္ဆင္း၊ ဆီးခဏခဏ သြားခ်င္၊ ဆီးေအာင့္၊ ေသြးဆင္း၊
ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား = တင္ပါးဆံုတြင္း အဂၤါမ်ားေရာင္ျခင္း၊ သားအိမ္ႃပြန္မ်ား ေရာင္ျခင္း၊
ကုသရန္
Azithromycin = Azithromycin = 500 mg OD x 1-3 days followed by 250 mg OD for the next 4 days
Doxycycline = Doxycycline = 100 mg BD x 2 weeks; 100 mg 1st day 100 mg BD followed by 100 mg OD
Ofloxacin = Ofloxacin = 400 mg single dose, 200-400-800 mg daily, 400 mg as a single dose
Tetracycline = Tetracycline (HCl) = 250-500 mg QID; 500 mg QID x 2 weeks

Genital herpes ေရယံု ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း
လကၡဏာ = အရည္ၾကည္ဖုမ်ား၊ အနာယား၊ တုပ္ေကြး လကၡဏာမ်ား၊
ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား = ကေလးအား ကူးႏိုင္၊
ကုသရန္
Acyclovir = Acyclovir = Herpes simplex: 200 mg 5 times daily at 4 hours interval for 5 days; Herpes Zoster: 800 mg 5 times daily for 7 days
Famciclovir, Valacyclovir

Trichomoniasis ထြိဳင္ကိုမိုးနပ္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း၊
လကၡဏာ = စိမ္းဝါေသာ အနံ႕ဆိုးသည့္ အရည္ဆင္း၊ ယားသည္။
ကုသရန္၊ = Metronidazole (given by mouth only)

Yeast infection (candidiasis) ရိစ္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း၊
လကၡဏာ = အျဖဴေရာင္ျပစ္သည့္ ဒိန္ခဲလို ဆင္း၊ နီ၊ ယား၊
ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား = ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါ မရွိ၊
ကုသရန္ Clotrimazole = Clotrimazole (Topical) vaginal tablet, 100 mg, 200 mg, vaginal cream 1%, 10%; 100 mg x 6 nights or 200 mg x 3 nights

Dr.t s

0 comments: